Blog

Wzór na Marka Rothko – Jeden obraz jeden widz

Sztuka Marka Rothki niesie ze sobą emocje różnego rodzaju. Nie zawsze wyzwala radość czy zachwyt, gdy tylko przelotnie rzucimy okiem na płótno. Dla samego artysty idealna sytuacja miała miejsce, gdy kontakt widz – obraz był jeden do jednego. Nie lubił doświadczania jego prac na wielkich wystawach, w instytucjach, wśród tłumu innych osób i zwykłego oglądactwa. Wielkie barwne płótna najchętniej spotykają się z widzem w samotności. Bardzo liczy się udział oglądającego, bo obrazy mają intymny charakter mimo swojej wielkości, a czasem wręcz monumentalności.

Sztuka Marka Rothki jest zatem bardzo prywatna i osobista. Wcale nie wymaga od widza studiowania historii sztuki, rozumienia kontekstu. Bariera przed abstrakcyjnym color field painting jest tylko barierą naszego umysłu. Na poziomie emocji oglądający jest bardzo uprzywilejowany, jeśli tylko odważy się przyjąć zaproszenie i podejść naprawdę blisko.

Pokonanie materii

Artysta nigdy nie starał się przypodobać widzom oglądającym jego płótna. Pełne nasyconych barw obrazy z czasem stawały się coraz bardziej monochromatyczne i bardziej ciemne. Podążając w tym kierunku trafiamy do Kaplicy University of St. Thomas w Houston. 14 wielkoformatowych czarnych płócien wyzwala wizualny niepokój, ale chwila obcowania z materię malarską pozwala w końcu na emocje, które były tak istotne dla Rothko. Rodzi się doświadczenie przekroczenie granic obrazu na poziomie duchowym. Artysta uważał, że sztuka ma do zaoferowania coś więcej od zachwytu estetycznego. Obraz może dostarczać transcendencji, religijnych doznań, staje się kanałem, przez który przechodzą uczucia. Także te, będące udziałem tworzącego go artysty.

Kiedy patrzymy na jego dzieła, wyjdźmy poza racjonalne postrzeganie obrazu jako połączenia koloru i formy. Patrzmy na tyle długo, aż zmęczą się nasze oczy, a w monochromatycznym płótnie dostrzeżemy różne odcienie. Patrzmy dalej, aż płaszczyzna zacznie pulsować, krawędzie staną się rozmazane, a kolor z obrazu rozciągnie się na ścianę we wszystkich kierunkach.